Khi nói đến cụm từ “phụ gia nhớt” chắc chắn các bạn sẽ thấy khá mới lạ nhưng nó lại có vai trò vô cùng quan trọng đối với dầu nhớt. Vậy chất phụ gia nhớt để làm gì? Cùng Chuyện xe tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!
Nội dung tóm tắt bài viết
Tổng quan về chất phụ gia nhớt
Chất phụ gia nhớt là gì?
Chất phụ gia nhớt là những chất vô cơ, hữu cơ hay các nguyên tố được bổ sung vào dầu nhớt. Mặc dù chỉ chiếm hàm lượng có 0.01-5% nhưng chất phụ gia lại khá quan trọng đối với các loại nhớt vì nó sẽ quyết định loại nhớt đó có chất lượng ra sao.
Hầu hết, mỗi loại dầu nhớt sẽ có một loại phụ gia được thêm vào khác nhau. Tuy nhiên, đa phần các dầu nhớt thương phẩm đều được pha thẳng phụ gia vào. Bên cạnh đó, trên thị trường hiện nay còn xuất hiện loại phụ gia tổng hợp và được pha vào dầu chỉ khi nào cần thiết.
Qua tìm hiểu, chất phụ gia nhớt chỉ đáp ứng được 1 chức năng được gọi đơn chức còn nếu đáp ứng được nhiều chức năng được gọi là đa chức. Các chất phụ gia có thể tương hỗ lẫn nhau hoặc đối kháng lẫn nhau. Trường hợp đầu thì không cần nói nhưng trường hợp sau thì sẽ khiến cho chất lượng dầu bị giảm do trong dầu sản sinh ra những chất phụ không tan hoặc có hại.
Chính vì vậy, chất phụ gia nhớt sẽ có những yêu cầu nghiêm ngặt sau:
- Do là chất phụ gia cho dầu nhớt nên chắc chắn chúng phải đảm bảo được yêu cầu đó là phải dễ hoà tan trong dầu.
- Ít hoặc không hoà tan trong nước.
- Tác dụng nhũ hoá của dầu không bị ảnh hưởng
- Không khiến kim loại bị ăn mòn
- Không bị kim loại hay nước phân huỷ.
- Khi làm việc sẽ không bị bốc hơi
- Có thể kiểm tra được độ hoạt tính
- Ít hoặc thậm chí là không độc.
Chất phụ gia nhớt để làm gì?
Như đã nói ở trên, chất phụ gia nhớt là những thành phần được thêm vào dầu nhớt để giúp dầu nhớt có chất lượng tốt hơn. Tuỳ từng mục đích mà chất phụ gia được thêm vào với mục đích sử dụng khác nhau như chống tạo cặn, chống rỉ sét, chống ăn mòn…
Các loại phụ gia sử dụng trong dầu nhớt động cơ
Theo Chuyện xe tìm hiểu, các loại phụ gia sử dụng trong dầu nhớt động được phân theo chức năng. Cụ thể:
- Phụ gia chống oxy hoá
Các thành phần cấu tạo nên dầu nhớt đều khiến các chi tiết bị oxy hoá dù nhanh hay chậm. Quá trình này sẽ chịu nhiều yếu tố tác động như nồng độ, oxy, nhiệt độ… Ngoài ra, khi sử dụng, bên trong dầu nhớt luôn chứa những ion kim loại. Những ion này khiến quá trình oxy hoá diễn ra nhanh hơn. Chính vì vậy, phụ gia chống oxy hoá được thêm vào nhằm hạn chế quá trình này.
- Phụ gia cải thiện độ nhớt
Như đã nói ở trên, dầu nhớt có thể bị oxy hoá nên phụ gia giúp cải thiện độ nhớt là hoàn toàn cần thiết. Với chất phụ gia này, độ nhớt của dầu sẽ được tăng lên.
- Phụ gia chống ăn mòn
Bởi các tác nhân axit nên khi tiếp xúc với dầu nhớt, kim loại có thể bị ăn mòn. Vì vậy, nếu được thêm phụ gia chống ăn mòn, chất phụ gia này sẽ tạo một lớp màng mỏng giúp bảo vệ kim loại khỏi việc bị ăn mòn.
- Phụ gia chống rỉ sét
Sau một thời gian sử dụng, bên trong dầu nhớt sẽ xuất hiện các tạp chất như cặn bẩn, nước… Những tạp chất này sẽ khiến các chi tiết bên trong của động cơ xuất hiện tình trạng rỉ sét. Khi phụ gia chống rỉ sét được thêm vào sẽ tạo ra một lớp màng mỏng để ngăn các tạp chất này tiếp xúc với các chi tiết.
- Phụ gia tẩy rửa
Dầu nhớt sẽ bị oxy hoá do sự hoạt động “cật lực” của động cơ. Những cặn mang tính axit được ra bởi sự oxy hoá đã khiến độ đậm đặc của dầu bị tăng lên, mất tính đồng nhất… Với việc thêm phụ gia tẩy rửa, các cặn bẩn này sẽ được hấp thu. Đồng thời, phụ gia tẩy rửa còn ngăn các cặn bẩn không thể liên kết được với nhau.
- Phụ gia phân tán
Phụ gia phân tán sẽ có nhiệm vụ làm chậm hoặc ngăn ngừa quá trình tạo cặn, giảm sự liên kết của dầu mỗi khi ở nhiệt độ thấp. Từ đó, dầu nhớt sẽ có một loãng cần thiết để len lỏi khắp động cơ.
- Phụ gia chống tạo bọt
Một vấn đề nan giải của dầu đó chính là sự tạo bọt. Hiện tượng này sẽ khiến dầu bị thất thoát khá nhiều. Đồng thời, việc tạo bọt này còn khiến sự oxy hoá bị tăng lên. Để khắc phục tình trạng này, phụ gia chống tạo bọt sẽ là một cách ứng cứu tuyệt hảo. Bởi chúng sẽ hấp thu những bọt được tạo ra.
Được biết, phụ gia phân tán có thể tạo ra bọt nên nếu 2 chất phụ gia này thường đồng hành cùng nhau trong mỗi bình nhớt.
- Phụ gia chống đông đặc
Theo như tìm hiểu, bên trong dầu gốc luôn chứa thành phần sáp. Mỗi khi ở nhiệt độ thấp, thành phần này sẽ tạo thành những tinh thể ngăn cản sự chảy của dầu nhớt. Phụ gia chống đông đặc sẽ có nhiệm vụ khiến quá trình kết tinh bị chậm lại.
- Phụ gia giảm ma sát
Khi làm việc quá tải thì mảng lỏng dầu nhờn cũng sẽ bị quá tải theo. Chính điều này sẽ khiến các chi tiết kim loại bị mài mòn do quá trình ma sát. Phụ gia giảm ma sát sẽ giảm sự mài mòn và làm biến tính ma sát.
Với những thông tin trên, hy vọng các bạn đã hiểu rõ hơn việc chất phụ gia nhớt để làm gì và có lựa chọn đúng đắn cho mình.
